Από τον Ραμσή Β’ στον Σαμαρά

Σχεδόν ένας αιώνας έχει περάσει από την στιγμή που η αρχαιολογική σκαπάνη του Θεόδωρου Μακρίδη, του «Οθωμανού Έλληνα αρχαιολόγου» όπως τον αναφέρουν αρκετές εγκυκλοπαίδιες, χτύπησε σε μια από τις 10.000 πύλινες πλακέτες στην περιοχή του Μπογάζκαλε – την πρωτεύουσα των Χετταίων. Μπροστά του βρισκόταν το μεγαλύτερο διπλωματικό αρχείο της αρχαιότητας και ανάμεσα στα άλλα ευρήματα η παλαιότερη «διακρατική» συμφωνία για την έκδοση πολιτικών προσφύγων ανάμεσα στο βασίλειο της Αιγύπτου και των Χετταίων.

Αποδεχόμενος το 13π.Χ αιώνα τη συμφωνία Ειρήνης με την Αρχαία Αίγυπτο ο Χετταίος Βασιλιάς Χατουσίλι Γ’ είχε μια μικρή χάρη να ζητήσει: Ήθελε να του παραδώσουν τον ανιψιό του, Ουρί Τεσούμπ, ο οποίος είχε αμφισβητήσει την εξουσία του και είχε βρει καταφύγιο στην Αίγυπτο. Τα δυο αυταρχικά καθεστώτα αποφάσισαν ότι είχαν συμφέρον να σταματήσουν τις μεταξύ τους εχθροπραξίες και να εστιάσουν τις προσπάθειές τους στο ανελέητο κυνηγητό του «εσωτερικού εχθρού» – όσων αμφισβητούσαν δηλαδή την πολιτική εξουσία του εκάστοτε ηγεμόνα.

Έκτοτε οι διακρατικές συμφωνίες για την έκδοση προσφύγων αποτελούσαν ένα καθρέφτη του πολιτισμού κάθε κοινωνίας. Στην δημοκρατική αιχμή της Αρχαίας Ελλάδας, η παροχή ασύλου αποτελούσε καθήκον της πολιτείας. Αντίθετα όταν η ρωμαϊκή δημοκρατία μετατράπηκε σε Imperium οι πρόσφυγες εκδίδονταν χωρίς δεύτερη κουβέντα στο εσωτερικό της αυτοκρατορίας αλλά ακόμη και σε περιοχές εκτός αυτής.
Η μαύρη περίοδος του Μεσαίωνα μας επέστρεψε πίσω στην εποχή του Φαραώ Ραμσή Β’ και του Χατουσίλι καθώς οι νέοι ηγεμόνες έβαζαν πάνω και από τις πολεμικές τους συγκρούσεις την τιμωρία των εσωτερικών τους εχθρών. Το 1174, λόγου χάρη ο Ερρίκος Β’ της Αγγλίας και ο Ουίλιαμ της Σκωτίας υπέγραψαν συμφωνία για την έκδοση «προδοτών και κακοποιών» – στη γλώσσα της εποχής, δηλαδή, των δυνάμεων που αντιμάχονταν τα συμφέροντα του θρόνου.

Η ανθρωπότητα έπρεπε να περιμένει τη γαλλική επανάσταση ώστε οι πολιτικές διώξεις σε μια χώρα να μην οδηγούν αυτομάτως σε έκδοση του κατηγορούμενου από μια άλλη. Στις αρχές του 19ου αιώνα, μάλιστα, ο υπουργός εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωνε ότι δεν μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερος βιασμός του δικαίου από το να τιμωρείς έναν άνθρωπο που διώκεται πολιτικά σε μια άλλη χώρα.

Παρόλα αυτά ο 21ος αιώνας θα σημάνει επιστροφή της ανθρωπότητας αν όχι στα χρόνια του Φαραώ Ραμσή σίγουρα στη πιο σκοτεινή περίοδο του Μεσαίωνα. 

H συνεργασία των περισσότερων κυβερνήσεων της ΕΕ με τη CIA στις απαγωγές υπόπτων τρομοκρατίας σήμανε τον οριστικό ενταφιασμό του δικαιικού πολιτισμού της Γηραιάς Ηπείρου. Πάντα πρωτοπόρα στην καταπάτηση των δικαιωμάτων των προσφύγων η Ελλάδα επέτρεψε, σύμφωνα με καταγγελίες, ακόμη και σε πράκτορες των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών να δράσουν ανενόχλητοι απαγάγοντας συμπολίτες τους που οδηγήθηκαν στα τουρκικά κολαστήρια.

Το ελληνικό φλερτ βέβαια με την έκδοση θυμάτων πολιτικών διώξεων μας φέρνει πίσω στα 1976, όταν η κυβέρνηση Καραμανλή παρέδωσε (σαν προεκλογικό δώρο) στον Γερμανό καγκελάριο Χέλμουτ Σμιτ τον Ρολφ Πόλε, ο οποίος κατηγορούνταν σαν μέλος της τρομοκρατικής οργάνωσης Φράξια Κόκκινος Στρατός. Παρά τις ασφυκτικές πιέσεις του καραμανλικού κατεστημένου η ελληνική δικαιοσύνη στάθηκε αρχικά στο ύψος της κρίνοντας ότι ο Πόλε διωκόταν στη χώρα του για πολιτικά αδικήματα και συνεπώς δεν μπορούσε να εκδοθεί – πολύ περισσότερο που η διεθνής κοινή γνώμη παρέμενε συγκλονισμένη από τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης των ιδρυτικών στελεχών της Φράξιας Κόκκινος Στρατός.

Ο δικαιικός πολιτισμός της χώρας όμως δεν κρίθηκε μόνο από τις αποφάσεις της δικαιοσύνης (οι οποίες τελικά ανατράπηκαν ύστερα από πολιτικές πιέσεις), αλλά από τη σφοδρή αντίδραση της κοινωνίας, των ΜΜΕ και αρκετών πολιτικών. Ο Α. Παπανδρέου, ο Γ.Α. Μακάκης, ο Χ.Φλωράκης, ο Μ.Γλέζος, ο Στ. Παναγούλης, ο Χ.Σαρτζετάκης και δεκάδες άλλοι πολιτικοί, επιστήμονες και δημοσιογράφοι, αν και διαφώνησαν εξ’ αρχής με τις πράξεις του Ρολφ Πόλε, υπερασπίστηκαν το δικαίωμα ενός ανθρώπου να μην εκδοθεί σε ξένη χώρα για την πολιτική του δράση.
Πόσο μακρινή φαίνεται σήμερα αυτή η εποχή όταν Τούρκοι πρόσφυγες, που κατηγορούνται ως επί το πλείστον για την πολιτική και συνδικαλιστική τους δράση, είναι αναγκασμένοι να παίζουν τη ζωή του κορώνα γράμματα σε μια απεργία πείνας για να διεκδικήσουν το αυτονόητο – την ασυλία από πολιτικές διώξεις.

Πηγή:  infowar