10 βιβλία - δώρα για τα Χριστούγεννα

                Για σένα, για κείνον, για την Άννα σου και για τη φουκαριάρα τη μάνα σου.



 

Πριν απ’όλα, ας ειπωθεί πως η κατηγοριοποίηση στο παρακάτω κείμενο, είναι λίγο-πολύ προσχηματική. Με κανά δυό εξαιρέσεις, προσπάθησα να συμπεριλάβω στη λίστα φετινές κυκλοφορίες κι όλα τα βιβλία (σ.σ. εκτός από το τελευταίο, που δεν αγοράστηκε ακόμα, και θα είναι το φετινό χριστουγεννιάτικο δώρο μου), επιλέχτηκαν μ’ ένα και μοναδικό κριτήριο : την αναγνωστική ευχαρίστηση – όχι την ηλικία ή το φύλο

           

Παρ’όλα αυτά, ο κατάλογος είναι, πιστεύω, ένας ασφαλής μπούσουλας αν χαθείτε μες στο πέλαγος με τα παλιά, τα καινούργια, τα κλασικά και τα «ευπώλητα». Να τα αγοράσετε, να τα χαρίσετε ή να τα διαβάσετε, να επιβαστείτε, σαν χαρούμενοι περιηγητές σε σελίδες – βαρκούλες, έτοιμες για μπάρκο. Τα βιβλία, θα σας δώσουν το ωραίο ταξίδι…

Τι βιβλίο να πάρεις...

Στο παιδί σου 

«Το ποντικάκι που ήθελε να αγγίξει ένα αστεράκι» , Ευγένιος Τριβιζάς (εκδ. Μεταίχμιο)

 
Απ’όλα τα «εποχιακά» βιβλία με τους πονεμένους Αγιο- Βασίληδες, τους Σκρουτζ και τους Καρυοθραύστες, ετούτη εδώ η ιστορία του μάστορα Τριβιζά, (που έγινε κι ένα θαυμάσιο ελληνικό 3D animation) είναι η αγαπημένη μου. Ο ποντικούλης Τρωκτικούλης, που ονειρεύεται να αγγίξει ένα αστέρι και σκαρφαλώνει άκοπα ως την κορυφή του χριστουγεννιάτικου δέντρου, αποφεύγοντας τους πειρασμούς ή τις προτάσεις από τα στολίδια που γυρεύουν να τον παρασύρουν για να λοξοδρομήσει, (τάζοντάς του δόξα και δύναμη, πλούτη ή οικογένεια και θαλπωρή), είναι μια θαυμάσια αλληγορία για το μακρύ ταξίδι της ζωής, τους στόχους, τις προσπάθειες, τα παράλογα, τρελά όνειρα που κυνηγάμε – ξύπνιοι ή κοιμισμένοι. Σκεφτείτε : αν αγγίξεις μια φορά ένα αστεράκι, μπορεί κάποτε να τα αγγίξεις όλα.

Στο βαφτιστήρι

«Ένα κουκούτσι στο στρατό του Μεγαλέξανδρου», Παντελής Σταματελόπουλος, Μαρία Ηλιοπούλου (εκδ. Κέδρος)
Εκείνος είναι ο Αλέξανδρος, ο φοβερός Μακεδόνας κατακτητής. Ο άλλος είναι ο Φιλόλαος, ένας γενναίος Θηβαίος που θέλει να εκδικηθεί την καταστροφή της πόλης του από το στρατό των Μακεδόνων. Οι δρόμοι τους θα διασταυρωθούν κάπου στην Ανατολή. Ανάμεσά τους μια θάλασσα μίσους. Γύρω τους εχθροί και φίλοι, ταξίδια και περιπέτειες, ο έρωτας και ο κίνδυνος. Τι θα γίνει όμως όταν ο Αλέξανδρος θα δωρίσει στον Φιλόλαο ένα ασήμαντο κουκούτσι από βερίκοκο;
Στον απόηχο μιας χρονιάς, που σφραγίστηκε από τις ανασκαφές στην Αμφίπολη και μια εκπληκτική αρχαιολογική ανακάλυψη, αυτό το – λίγο πιο παλιό, αλλά εξαιρετικό βιβλίο (σ.σ. βραβευμένο από τον Κύκλο Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου), είναι μια ευτυχής συνάντηση της παιδικής λογοτεχνίας με το ιστορικό μυθιστόρημα που υπογράφουν δυό συγγραφείς- δημοσιογράφοι. Το αποτέλεσμα είναι συναρπαστικό στην ανάγνωση και διδακτικό μαζί, χωρίς να γίνεται βαρετό.

Στον αγαπημένο/αγαπημένη

«Τα πορφυρά πανιά», Αλεξάντερ Γκριν (εκδ. Κίχλη)

                                                      
Τοποθετημένο στην επινοημένη από τον συγγραφέα, φανταστική χώρα - κάποιοι την ονόμασαν Γκρινλάντια - το βιβλίο υιοθετεί την τεχνική της παραβολής και την ατμόσφαιρα του παραμυθιού για να αφηγηθεί μια μυθική ιστορία αγάπης : αυτή της ορφανής, ονειροπόλας Ασσόλ, που κάποιος μάγος της προφητεύει, ότι ο άντρας που θα παντρευτεί θα έρθει πάνω σε ένα καράβι με πορφυρά πανιά. Και του ατίθασου, ανυπότακτου Γκρέι, που το σκάει από το σπίτι του για να μπαρκάρει σε θάλασσες μακρινές και να ακολουθήσει το δικό του πεπρωμένο. Την παράξενη μοίρα που θα τον φέρει κάποτε σ΄ένα λιβάδι που κοιμάται ένα κορίτσι…
Γραμμένα σε ιδιαίτερα λυρική, αισθαντική γλώσσα, τα «Πορφυρά πανιά» (1923) θεωρήθηκαν δείγμα ενός ιδιότυπου αισθητισμού και ο Γκριν (σ.σ. Γκρινέβσκι ήταν το πραγματικό του όνομα), πήρε τη θέση του στη λίστα με τους «καταραμένους» συγγραφείς της σταλινικής εποχής. Αργότερα, βέβαια, μετά τα τέλη της δεκαετίας του '50, τόσο το έργο του όσο και ο ίδιος γνώρισαν τεράστια, πρωτοφανή αποδοχή. Σήμερα, τα «Πορφυρά πανιά» είναι μιαν από τις πιο δημοφιλείς νουβέλες της ρωσικής λογοτεχνίας – μια «βίβλος» των ρομαντικών ένας ύμνος για τον έρωτα, το όνειρο, την επιθυμία. Και την αληθινή αγάπη που στο τέλος πάντα θριαμβεύει.

Στον αδελφό/αδελφή που πάει ακόμα σχολείο

«Αγώνες Πείνας», Suzanne Collins, εκδόσεις Πλατύπους

                                                      
Για όσες/ όσους δεν έχετε δει την ταινία, το στόρι πάει ως εξής : «Από τα ερείπια ενός μέρους που κάποτε ήταν γνωστό ως Βόρεια Αμερική έχει αναδυθεί το έθνος της Πάνεμ, η λαμπερή Κάπιτολ που περιβάλλεται από δώδεκα απομακρυσμένες Περιοχές. Η Κάπιτολ είναι σκληρή και αμείλικτη και κρατά τις επαρχίες υπό τον έλεγχό της αναγκάζοντάς τις να στέλνουν από ένα αγόρι και ένα κορίτσι ηλικίας από δώδεκα μέχρι δεκαοχτώ για να συμμετάσχουν στους ετήσιους Αγώνες Πείνας, έναν αγώνα θανάτου που μεταδίδεται ζωντανά από την τηλεόραση. Νικητής μπορεί να είναι μόνο ένας: ο μοναδικός επιζών. Άρα για την δεκαεξάχρονη Κάτνις, η απόφαση της να πάρει εθελοντικά τη θέση της μικρότερης αδερφής της στους Αγώνες δε διαφέρει και πολύ από μια θανατική ποινή….»
Απ’όλα όσα έχουν γραφτεί γι’ αυτό το βιβλίο (που στην ουσία είναι το πρώτο μιας τριλογίας, την οποία συμπληρώνουν η «Φωτιά» και η «Κοτσυφόκισσα») , δηλαδή πως είναι «γρήγορο», «βίαιο», «σοκαριστικό», «με διαρκές σασπένς» κ.λπ – θα σταματήσω μόνο σ’ένα : η ανάγνωση των «Αγώνων Πείνας» είναι απολύτως εθιστική! Ένα δυνατό βιβλίο κατηγορίας young adult fiction (σαφώς, καλύτερο από τις ταινίες της σειράς, όπως συμβαίνει συνήθως), με ένα στόρι βγαλμένο από μια μελλοντική - ίσως όχι και τόσο μακρινή - δυστοπία. Για σκεφτείτε το καλά : ο φασισμός μιας κεντρικής, ολοκληρωτικής εξουσίας, η φτώχεια και ο φόβος, το όραμα της επανάστασης, τα χειραγωγούμενα media που προσφέρουν «panem et circenses» (σ.σ. Panem, όπως το όνομα της χώρας) δηλαδή «άρτον και θεάματα» και ανθρώπους – θυσία στο τηλεοπτικό Κολοσσαίο για να «κοιμίζουν» τον όχλο – τι απ’όλα αυτά δεν αναγνωρίζετε;

Στον κολλητό

«Μπαρακούντα» , Χρήστος Τσιόλκας (εκδ. Ωκεανίδα)

 
Το μπαρακούντα είναι ένα είδος ψαριού, που ζει στις πιο θερμές, παράκτιες περιοχές των ωκεανών- μάλλον κακομούτσουνο, αλλά προικισμένο με ισχυρά δόντια, είναι ένα μανιώδες αρπακτικό με οπορτουνιστικές τάσεις, που επιτίθεται ύπουλα και θηρεύει ό,τι είναι εύκαιρο. «Μπαρακούντα» είναι το παρατσούκλι του Ντάνι Κέλι κι αυτό που θέλει ο Ντάνι πιο πολύ στη ζωή του είναι ένα χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο. Ό,τι κι αν κάνει –κάθε σκέψη, κάθε όνειρο, κάθε πράξη του– είναι μια προετοιμασία για τη στιγμή της δόξας του. Τη στιγμή που ο κόσμος θα δει ποιος πραγματικά είναι ο Ντάνι Κέλι: ο δυνατότερος, ο ταχύτερος, ο καλύτερος. Αλλά όταν έρχεται αυτή η μέρα, ο Ντάνι αποτυγχάνει, χάνει τα πάντα και γίνεται αυτό που φοβόταν περισσότερο απ’ όλα: ένα τίποτα. Ένας loser. Τι γίνεται λοιπόν τότε ; Πώς αναμετριέται κανείς με την αποτυχία και την ντροπή ; Τι θα γίνει όταν η οργή του μεταλλάσσεται σε μίσος τυφλό, καταστροφικό; Και τι οδύσσεια τον περιμένει μέχρι να συμφιλιωθεί με τον εαυτό του και να επιστρέψει στην κοινωνία σαν «καλός άνθρωπος»;
Το Μπαρακούντα είναι μια άφοβη ματιά στον σημερινό κόσμο. Ένα βιβλίο για τις ταξικές διαφορές, τον αθλητισμό, την πολιτική, τη μετανάστευση, την εκπαίδευση. Για τους ρόλους και τις ταυτότητες που υιοθετούμε. Και τις άλλες που απαρνιόμαστε.

Στην crime-freak φίλη σου. την Άννα

«Η αλήθεια για την υπόθεση Χάρρυ Κέμπερτ», Ζοέλ Ντικέρ (εκδ. Ψυχογιός)

 
Έχουμε και λέμε, λοιπόν : Την άνοιξη του 2008, στη Νέα Υόρκη, κι ενώ η Αμερική ολόκληρη κινείται στον ρυθμό των προεδρικών εκλογών, ο Μάρκους Γκόλντμαν, νεαρός και επιτυχημένος συγγραφέας, περνάει τον δικό του γολγοθά: δεν είναι σε θέση να γράψει το καινούριο μυθιστόρημα που πρέπει να παραδώσει στον εκδότη του μέσα σε λίγους μήνες. Η διορία του κοντεύει να τελειώσει, όταν ξαφνικά όλα παίρνουν άλλη τροπή για κείνον: ο φίλος του και πρώην καθηγητής του στο πανεπιστήμιο, ο Χάρρυ Κέμπερτ, ένας από τους επιφανέστερους συγγραφείς της χώρας, βλέπει το παρελθόν του να ξανάρχεται στην επιφάνεια και βρίσκεται να κατηγορείται πως δολοφόνησε, το 1975, τη Νόλα Κέλλεργκαν, ένα κορίτσι δεκαπέντε χρονών, με το οποίο λέγεται πως διατηρούσε σχέση. Πεπεισμένος για την αθωότητα του Χάρρυ, ο Μάρκους εγκαταλείπει τα πάντα για να πάει στο Νιου Χαμσάιρ και να διεξαγάγει τη δική του έρευνα. Πολύ γρήγορα όμως τα γεγονότα τον ξεπερνούν: η έρευνα τελματώνει και ο ίδιος αρχίζει να δέχεται απειλές. Αν θέλει να αθωώσει τον Χάρρυ και να σώσει τη συγγραφική του καριέρα, πρέπει να απαντήσει σε τρία ερωτήματα: Ποιος σκότωσε τη Νόλα Κέλλεργκαν; Τι συνέβη στο Νιου Χαμσάιρ το καλοκαίρι του 1975; Και πώς γράφει κανείς ένα επιτυχημένο μυθιστόρημα;
Τι ξέρω γι’αυτό το βιβλίο (που στέκει ακόμα απειλητικά αδιάβαστο στο κομοδίνο μου) του άγνωστου, μέχρι σήμερα, Ελβετού Joel Dicker ; Πως χαρακτηρίζεται «βιβλίο-φαινόμενο» : έχει πουλήσει πάνω από 2.000. 000 αντίτυπα, έχει μεταφραστεί σε 35 γλώσσες κι έχει κερδίσει ένα μάτσο βραβεία – μεταξύ αυτών και το Μεγάλο Βραβείο Μυθιστορήματος της Γαλλικής Ακαδημίας. Πως έχει 718 σελίδες. Πως θεωρείται ένα κλασικό page-turner (ιδιαίτερα στο δεύτερο μισό του). Πως πολλοί το επαινούν για την πλοκή, το σασπένς, τις διαρκείς ανατροπές του και κάποιοι βρίσκουν τους διαλόγους του εξαιρετικά απλούς ή και απλοϊκούς. Πως είναι – σ’αυτό φαίνεται να συμφωνούν όλοι – ένα μυθιστόρημα που «λειτουργεί αβίαστα σε πολλά επίπεδα: αστυνοµική ιστορία, ιστορία αγάπης, και ταυτόχρονα μια βαθιά κριτική της σηµερινής κοινωνίας και του πολιτισµού». Πως στενοχωριέσαι όταν τελειώνει.

Στη μαμά

«Δες τη ζωή αλλιώς», Αριάννα Χάφινγκτον (εκδ. Ωκεανίδα)

 
«Το πρωί της 6ης Απριλίου του 2007 βρέθηκα πεσμένη στο πάτωμα του γραφείου του σπιτιού μου,  σε μια λίμνη αίματος. Καθώς έπεφτα, το κεφάλι μου χτύπησε στη γωνία του γραφείου με αποτέλεσμα να σκίσω το μάτι μου και να σπάσω το ζυγωματικό μου. Είχα καταρρεύσει λόγω υπερκόπωσης και έλλειψης ύπνου. Κι έτσι βρέθηκα να περιφέρομαι από γιατρό σε γιατρό και να υποβάλλομαι σε μαγνητικές , αξονικές και τρίπλεξ, για να μάθω αν υπήρχε κάποιο υποβόσκον ιατρικό πρόβλημα πέρα από την υπερκόπωση. Δεν υπήρχε, αλλά οι αίθουσες αναμονής των γιατρών – όπως αποδείχτηκε – ήταν το καταλληλότερο μέρος για να επανεξετάσω τον τρόπο που ζούσα τη ζωή μου…»
Αυτή η - μάλλον συγκινητική- εξομολογητική περιγραφή ενός κλασικού επεισοδίου burnout είναι η εισαγωγή στο βιβλίο  της Χάφινγκτον «Δες τη ζωή αλλιώς» (για το οποίο έγραψα ήδη μια κριτική εδώ ), που είναι ένας τρυφερός, έξυπνος, καλογραμμένος οδηγός πάνω στο ευ ζην. Για να μάθουμε να ζούμε τη ζωή που θέλουμε αληθινά και όχι τη ζωή που απλώς αποδεχόμαστε.

Στον μπαμπά

«Κρίσης λεξιλόγιο», Γιάννης Βαρουφάκης (εκδ. Ποταμός)

 
Τι σημαίνει «αναδιάρθρωση χρέους»; Τι σηµαίνει «φούσκα» ; Τι είναι τα ομόλογα και πώς γίνεται η διαπραγµάτευσή τους; Τι είναι ο «µηχανισµός ανακύκλωσης πλεονασµάτων;» Ερωτήµατα για έννοιες που ακούμε ή χρησιμοποιούμε καθημερινά – και όχι πάντα με ακρίβεια. Ο συγγραφέας, - οικονοµολόγος ( πολύ γνωστός από τις συχνές μιντιακές εμφανίσεις - παρεµβάσεις του) συνέταξε ένα μικρό λεξικό της κρίσης, πατώντας στην άποψη ότι η γνώση της οικονοµίας δεν πρέπει να είναι µονοπώλιο των οικονοµολόγων. Σίγουρα, ο μπαμπάς θα το βρει χρήσιμο. (Μετά θα το κλέψετε και θα το διαβάστε κι εσείς…)

Στη γιαγιά σου ή στη λίγο μεγάλη θεία σου

«Με μολύβι φάμπερ, νούμερο 2»,Άλκη Ζέη (Εκδόσεις Μεταίχμιο)

 
Με θριαμβευτική, ήδη, πορεία στις λίστες με τα best sellers, το «Με μολύβι φάμπερ..» είναι ένα δροσερό,, αυτοβιογραφικό χρονικό που ξεδιπλώνεται μεταξύ Σάμου – τα πρώτα, ανέμελα παιδικά χρόνια της Άλκης Ζέη- και Πατησίων, δικτατορίας του Μεταξά και Δεκεμβριανών, δίνοντας μια σπαρταριστή εικόνα της εποχής και μιας πινακοθήκης ανθρώπων που έμελλε να σφραγίσουν τη μεταπολεμική Ελλάδα: από τη Διδώ Σωτηρίου, τον Κουν, τον Σεβαστίκογλου, τον Ελύτη και τον Γκάτσο ώς τη Ζωρζ Σαρρή, τον Χατζιδάκι και τον Κώστα Αξελό. Μια πολύτιμη μαρτυρία από μια συγγραφέα προικισμένη, σε μια γλώσσα απολαυστική, ζωντανή και ρέουσα – προσωπικά, δυσκολεύτηκα πολύ να το αφήσω από τα χέρια μου…

Σε σένα

«Μηχανικοί καταρράκτες» , Σώτη Τριανταφύλλου (εκδ. Πατάκη)

 
Στο τελευταίο της, ολόφρεσκο βιβλίο (σ.σ. μια νουβέλα, που δεν έχει κλείσει ούτε ένα μήνα «ζωής»), η Σώτη Τριανταφύλλου, διηγείται την ιστορία του Σαλ. Ο Σαλ – δηλαδή η Σάλλυ, μιας και αυτό επιθυμούσε να είναι από τότε που θυμάται τον εαυτό του - ταξιδεύει μέχρι το Μεξικό για να υποβληθεί σε επέμβαση αλλαγής φύλου. Για να βρει, όπως πιστεύει, την αληθινή του ταυτότητα και να αναλάβει την ευθύνη της. Παρέα με τον ήρωά της, η Σώτη (σ.σ. τους συγγραφείς που αγαπάς, τους αποκαλείς πάντα με το μικρό τους, γιατί μέσα στην ψυχή σου, βαθιά, πιστεύεις πως τους ξέρεις και είστε φίλοι… ) κάνει ώτο στοπ ως τον πυρήνα της ύπαρξης. Εκεί όπου κρύβονται τα αληθινά συστατικά κάθε ανθρώπου, τα πιο ακριβά «υλικά» του, αυτά που δεν υπόκεινται στην τυραννία του φύλου του. Οι «Μηχανικοί καταρράκτες» - σημειώνει η κριτική - «είναι μια αφήγηση για τις διαφορές ανάμεσα στους ανθρώπους, αλλά κυρίως για τις ομοιότητές τους». Να μια καλή σκέψη για να ξεκινήσεις μια δύσκολη χρονιά…
 

 LadyLike